Deze week hoorde ik via de ether een bericht dat mijn aandacht trok. Uit onderzoek zou namelijk zijn gebleken dat een groot deel van de Nederlanders zich wil inzetten voor een beter milieu en klimaat, maar ook dat acties dikwijls uitblijven. “Nederlanders zijn bereid duurzamer te leven, als het maar niet lastiger wordt”. Voor mij klinkt dit als “ik streef naar meedoen aan de winter olympische spelen, in het bijzonder het schansspringen, maar meer inspanning dan op 1 januari enigszins katerig kijken naar de prestaties in Garmisch-Partenkirchen via een beeldscherm, moet het mij niet kosten”. Toch, verbaasd ben ik niet over de grote groep landgenoten die het niet lukt om echte stappen te zetten bij een welgemeend voornemen.
Bereidheid blijkt namelijk niet slechts gebaat bij het formuleren van prachtige voornemens. Sterker nog: dit kan lui maken. De hersenen registreren het voornemen en vinken het zodanig af, nog voordat er maar één stap is gezet. Jammer natuurlijk, want het zou toch heerlijk zijn om na al die inspanning vanaf de bank, met de koffie in de nog wat trillerige hand, op nieuwjaarsdag de bevrijdende app te ontvangen: “je bent geselecteerd, ski’s en helm worden door de sponsor geleverd!’ Niets van dit alles: zoals veel in het echte leven vraagt ook bereidheid oefening. Het is een actief proces dat je leert om te zijn met ongerief, dit te voelen en alsnog in beweging te komen.
Naast bereidheid grossiert ACT (Acceptance en Commitment Therapie) in actieve processen die je veerkrachtiger maken. ACT streeft naar Psychologisch flexibiliteit. Dit veerkrachtig zijn helpt je te doen waar je hart naar verlangd, ongeacht de vreugd maar ook het ongemak van de kruiwagen van het leven die je voortbeweegt.
Gelukkig is dus ook bereidheid een vaardigheid die je kunt trainen. Dit door situaties die je moeilijk vindt niet langer te vermijden, zoals bij het voornemen om te stoppen met milieubelastende handelingen, maar ook als het bijvoorbeeld gaat om het heel bewust toelaten van angstige gedachten zodat deze er niet voor zorgen dat je stagneert maar je juist ruimte bieden om te ontplooien.
Als je bereidheid actief wil trainen, dan helpt het – zo is onderzocht en gebleken – om onder andere ongewone dingen uit te gaan proberen. Dit kunnen dingen zijn waarvan je kritisch hoofd waarschijnlijk zal zeggen dat ze belachelijk zijn. Laat dat hoofd maar even ratelen, het is er op gericht je te behoeden voor t ongekende: “niet doen, het is vast slecht voor je!”. Dit voor van alles en nog wat waarschuwen is een overblijfsel vanuit lang vervlogen tijden waarin we nog met knuppels achter konijntjes aanrenden en we mogelijk zelf zomaar ten prooi zouden kunnen zijn gevallen van een ander hongerig diersoort. Oefenen dus maar!
Nieuwsgierig naar ACT, bereidheid, afstand nemen van het kritisch hoofd en andere processen die leiden tot meer psychologische flexibiliteit? Wil je stappen zetten, bewegen naar wat je hart verlangd en kan je hierin wat coaching gebruiken? Kijk eens op de website van HartHoofdHaarlem en maak een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek.
Mike Rozemeijer
Coach Creatie